اقدام تروریستی با «ايليچ راميرز سانچز» معروف به كارلوس؛

گروگانگیری در اوپك

كارلوس در 1339 به جبهه خلق براي آزادي فلسطين پيوست. در آذر 1354 در يورش به مقر اوپك در وين، تمامي وزراي نفت كشورهاي عضو اين سازمان را پس از يك درگيري مسلحانه با محافظين اجلاس، به گروگان گرفت. در جريان اين گروگانگيري سه پليس اتريشي و پس از پايان گروگانگيري 2 مأمور سازمان ضدجاسوسي فرانسه به دست افراد كارلوس كشته شدند...

ايليچ راميرز سانچز

«تروريست بين‌المللي»

«ايليچ راميرز سانچز» معروف به «كارلوس» مشهورترين چريك تحت تعقيب دولتهاي جهان كه منابع غربي از وي به عنوان «تروريست بين‌المللي» ياد مي‌كنند در 1328 ش. در ونزوئلا به دنيا آمد. او كه در دهه هفتاد ميلادي در بسياري از اقدامات ضدصهيونيستي از جمله كشتار ورزشكاران اسرائيلي در المپيك مونيخ نقش مستقيم داشت، حداقل در 20 سال از عمر خود به عنوان يك چهره شناخته شده و تحت تعقيب، مطرح بوده است.
كارلوس در 1339 به جبهه خلق براي آزادي فلسطين پيوست. در آذر 1354 در يورش به مقر اوپك در وين، تمامي وزراي نفت كشورهاي عضو اين سازمان را پس از يك درگيري مسلحانه با محافظين اجلاس، به گروگان گرفت. در جريان اين گروگانگيري سه پليس اتريشي و پس از پايان گروگانگيري 2 مأمور سازمان ضدجاسوسي فرانسه به دست افراد كارلوس كشته شدند. پس از اين حوادث كارلوس غياباً در فرانسه محاكمه و به حبس ابد محكوم شد. مع‌الوصف وي در دهه 1360 در چندين رشته بمب‌گذاري در فرانسه، آلمان و ايتاليا نيز دست داشت. كارلوس سرانجام در مرداد 1373در سودان شناسائي و دستگير شد و به مقامات فرانسه تحويل گرديد. وي در پاريس محاكمه شد و به حبس ابد محكوم گرديد. منابع خبري فرانسه هيچ گزارشي راجع به اين محاكمه و اظهارات كارلوس در دادگاه منتشر نكردند.
لقب شغال از سوی رسانه‌ها به او داده شده بود. این لقب از کتاب معروف فردریک فورسایت، روز شغال (۱۹۷۱) با موضوع ترور نافرجام شارل دو گل گرفته شده بود. در سال ۱۹۷۳ از این کتاب فیلم معروفی هم به همین نام ساخته شد.
گروگانگيري وزيران اوپك

در كارنامه اقدامات كارلوس، حادثه حمله به مقر اجلاس اوپك در وين به دليل آنكه 12 دولت را ـ با احتساب دولت ميزبان ـ به چالش كشيده بود به عنوان يكي از حوادث مهم قرن به ثبت رسيده است.

حادثه در ساعت 11 و 40 دقيقه روز 30 آذر سال 1354 آغاز شد. كارلوس همراه با 5 مرد مسلح و يك زن بدون جلب توجه روزنامه‌نگاران منتظر، از يكي از دربهاي پشت سالن كنفرانس كه قبلاً شناسائي كرده بودند، در هيأت خدمتكار وارد شده ابتدا ارتباط تلفني ساختمان اوپك را قطع كردند و سپس محافظان مبادي ورودي و افراد مسلح داخل ساختمان را خلع سلاح كردند و با تيراندازي هوائي وارد بخش اصلي كنفرانس شدند. هدف‌ آنها به گروگان گرفتن وزيران نفت اوپك بود. افراد همراه كارلوس به محض ورود به سالن، در برابر چشمان وحشت‌زده و مبهوت شركت‌كنندگان، در تمام زواياي سالن ديناميت كار گذاشتند. پس از آن، كارلوس گروگان‌ها را به چهار گروه تقسيم كرد:
گروه اول شامل الجزايري‌ها، عراقي‌ها و ليبيايي‌ها بود كه گروه دوست خوانده مي‌شدند. گروه دوم را به نام گروه بي‌طرف، نيجريه‌‌اي‌ها، كويتي‌ها، اكوادوري‌ها، ونزوئلايي‌ها و گابوني‌ها تشكيل مي‌دادند. كارمندان دبيرخانه اوپك اعضاي گروه سوم بودند و اتباع ايراني، عربستاني سعودي، امارات متحده عربي و قطر عضو گروه دشمن بودند. كارلوس دستور داده بود در ميان افراد گروه دشمن نيز ديناميت كار بگذارند. پليس وين پس از اطلاع از گروگان‌گيري، ساختمان محل كنفرانس را به محاصره درآورد و با مهاجمان وارد مذاكره شد. كارلوس كه خود و افرادش را اعضاي شبكه «بازوي انقلاب عرب» ناميده بود، هدف از اين آدم‌ربائي را فاش نكرد و فقط از مقامات اتريش خواست هواپيمايي در اختيار وي قرار دهند تا گروگان‌هايش را به هر نقطه كه مي‌خواهد، ببرد. او تهديد كرد اگر خواسته‌اش برآورده نشود، نخست معاونين وزيران نفت ايران و عربستان را خواهد كشت و چنانچه باز هم به تقاضايش ترتيب اثر ندهند، تمام مقر اوپك را منفجر خواهد كرد.
ساعت 5 و 20 دقيقه بعدازظهر دولت وين كه چانه‌زني با گروگان‌گيرها را بي‌حاصل ديد، موافقت خود را با درخواست آنان اعلام كرد و ساعت 7 صبح روز بعد، آن‌‌ها به همراه 40 گروگان، با اتوبوس مخصوص اداره پست، به طرف فرودگاه حركت كردند تا هواپيماي «دي سي ـ 9» آن‌ها را به الجزاير ببرد.
كارلوس پيش از پرواز، اعضاي هيأت نمايندگي ونزوئلا را آزاد كرده بود. او هنگام آزادسازي هموطنانش نامه‌‌اي به «هرناندز آكوستا» وزير نفت و رييس هيأت نمايندگي ونزوئلا داده بود تا به مادرش در كاراكاس برساند. كارلوس به وزير نفت كشورش اخطار كرده بود كه بهتر است نامه را شخصاً به مادرش تحويل دهد وگرنه او نيز تنبيه خواهد شد.

مقامات پس از چند ساعات مذاکره بی‌حاصل به خواسته گروگان‌گیران تن دادند و تروریست‌ها به همراه دریافت بین پنج تا پنجاه میلیون دلار آمریکا همراه با گروگان‌هایشان با اتوبوس به سمت فرودگاه و سپس با هواپیما به سمت الجزایر حرکت کردند.

در الجزيره كارلوس تا عصر به مذاكره با مقامات الجزاير پرداخت و در پايان همه گروگان‌هاي غيرعرب، به جز آموزگار رئيس هيأت نمايندگي ايران را آغاز كرد. هواپيما ساعت 5 بعدازظهر همراه با 20 گروگان به سوي ليبي به پرواز در‌ آمد. دو ساعت بعد هواپيما در طرابلس به زمين نشست. مسافران تا نيمه‌هاي شب منتظر آماده شدن هواپيمايي بودند كه مي‌بايست آن‌ها را به عراق ببرد. اما هواپيما در اختيار مهاجمان قرار نگرفت و كارلوس با آزاد كردن 10 گروگان، به خلبان دستور داد تا بار ديگر به سوي الجزاير پرواز كند. در ميان راه كارلوس تغيير عقيده داد و تصميم گرفت به تونس برود. ولي تونسي‌ها به هواپيما اجازه فرود ندادند و آن‌ها ناچار به الجزاير باز گشتند.
در فرودگاه الجزاير، كارلوس پس از مذاكره با مقامات الجزايري، اعلام كرد كه تا ظهر همه گروگان‌ها را آزاد خواهد كرد. ولي واقعيت اين بود كه مهاجمان تصميم داشتند يماني و آموزگار را به قتل برسانند. الجزايري‌ها كه از تصميم آ‌ن‌ها آگاه شده بودند، به كارلوس هشدار دادند كه در صورت كشته‌ شدن يماني، هيچ يك از مهاجمان را زنده نخواهند گذاشت. با اين اولتيماتوم، كارلوس كه چاره‌اي جز آزاد كردن همه گروگان‌ها نداشت، در مقابل يماني و آموزگار قرار گرفت و ضمن انتقاد از سياست‌هاي دولت‌هاي ايران و عربستان، گفت: «شما اين بار از مرگ مي‌گريزيد، اما بدانيد كه در آينده حتماً شما را خواهيم كشت! »
پس از اين اظهارات خشم‌‌آلود، كارلوس و همراهانش از هواپيما خارج شدند. گروگان‌ها نيز پس از دقايقي تأمل، از هواپيما بيرون آمدند. در فرودگاه وزير خارجه الجزاير منتظرشان بود تا همه را به يكي از سالن‌هاي انتظار ببرد. گروگان‌ها در سالن انتظار فرودگاه با تعجب متوجه شدند كه كارلوس و ديگر مهاجمان در سالن مجاور نشسته‌اند.
سرانجام پس از 44 ساعت، ماجراي گروگان‌گيري وزيران نفت اوپك پايان گرفت در حالي كه تنها يك ديوار شيشه‌اي گروگان‌ها را از مهاجمان جدا مي‌كرد و كسي دقيقاً نمي‌دانست كه انگيزه اين كار چه بود و تروريست‌ها از اين ماجرا چه هدفي را در نظر داشتند و چه دست‌‌هايي در پشت پرده، اين ماجراي مبهم را هدايت مي‌كرد. اما علي‌رغم اين كه انگيزه گروگان‌گيري هيچ گاه فاش نشد، شايع شده بود كه كارلوس مبلغ 20 ميليون دلار بابت رها كردن گروگان‌‌ها دريافت داشته است.

تأثیر این حادثه چنان بود که اپک تا ۲۵ سال اجلاسی در این حد و اندازه برگزار نکرد.

كارلوس، اين شخصيت پر راز و رمز كه محافلي حتي وجود او را غيرواقعي و چنين شخصي را زاييده زد و بند‌‌هاي پشت پرده و عمليات تروريستي باندهاي مافيايي سياسي و اقتصادي، جهت انحراف افكار جهانيان مي‌دانستند، سرانجام در سال 1373 در سودان دستگير و پس از سه سال انتظار و محاكمه به حبس ابد محكوم شد. او اكنون در زندان پاريس دوران حكومت خود را مي‌گذراند.
او خود را مبارزی خونسرد می‌خواند. هیچ اتهام تروریستی را قبول ندارد و معتقد است که قربانیان عملیات او در موقع نامناسب در جای نامناسب بوده‌اند!
منابع: موسسه مطالعات  و پژوهش های سیاسی،دیپلماسی ایرانی